Alea iacta est
Kości zostały rzucone
Około 10 stycznia 49 roku p.n.e. Juliusz Cezar przekroczył rzekę Rubikon, oddzielającą Italię od Galii Przedalpejskiej.
Historycy podają, że wypowiedział wówczas, cytowane do dziś słowa: Kości zostały rzucone. Tak samo jak gracz rzucający kośćmi, po wykonaniu tego ruchu dobrze wiedział, że nie będzie już odwrotu.
W języku łacińskim słowa Cezara brzmiały: Alea iacta est, choć najprawdopodobniej wypowiedział to zdanie po grecku. W tamtych czasach dobrze urodzeni i wykształceni Rzymianie władali płynnie językiem Homera.
Przekroczenie Rubikonu oznaczało dla Rzymu wojnę domową między dwiema stronami, na czele których stanęli jeszcze niedawni przyjaciele: Gajusz Juliusz Cezar i Gnejusz Pompejusz Wielki.
GRAMMATICVS